Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου 2021
Η Παγκόσμια Κοινότητα Ύπνου έχει καθιερώσει κάθε τρίτη Παρασκευή του Μάρτη ως Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου Κύπρος , σαν μια υπενθύμιση προς όλους μας για τη σημασία του καλού και ποιοτικού ύπνου στη ζωή μας.
Φέτος η μέρα αυτή είναι στις 19 Μαρτίου, με slogan “Regular Sleep, Healthy Future” (“Τακτικός ύπνος, Υγιές Μέλλον”).
Είναι αποδεδειγμένο ότι ο τακτικός ύπνος, δηλαδή ο ύπνος με σταθερό ωράριο κατάκλισης και έγερσης προσφέρει πιο ποιοτικό ύπνο και πολλαπλά οφέλη, όπως καλύτερη διάθεση, ψυχοκινητική και μαθησιακή απόδοση.
Πως μπορούμε να έχουμε τακτικό ύπνο
Πως μπορούμε όμως να έχουμε ένα τακτικό ύπνο από τη στιγμή που διάφοροι παράγοντες μπορεί να μας επηρεάζουν (περιβαλλοντικοί, ψυχολογικοί ή και φάρμακα που μπορεί να λαμβάνουμε). Κατανοώντας δύο βασικές διαδικασίες που ρυθμίζουν τόσο την έλευση όσο και τη διάρκεια του ύπνου μπορούμε να βελτιωθούμε.
Η πρώτη διαδικασία, αφορά στο εσωτερικό ρολόι που έχουμε στον εγκέφαλο μας και το οποίο ρυθμίζει και ελέγχει τον 24ωρο κύκλο ύπνου- εγρήγορσης. Αυτό γίνεται με την επίδρασης του φωτός και της ορμόνης του ύπνου, της μελατονίνης. Όταν δηλαδή αρχίσει να σκοτεινιάζει, ο εγκέφαλος λαμβάνει την πληροφορία αυτή από τα μάτια μας και στέλνει το μήνυμα για να εκκριθεί η μελατονίνη και έτσι προωθείται η διαδικασία του ύπνου. Ως εκ τούτου, η έκθεση μας σε φως το βράδυ, διακόπτει την ομαλή διαδικασία έκκρισης μελατονίνης και «μπερδεύει» τον εγκέφαλο αν πρέπει να κοιμηθεί ή να είναι ξύπνιος, καθυστερώντας έτσι την έλευση του ύπνου.
Η δεύτερη διαδικασία, αφορά στην ανάγκη του οργανισμού για ξεκούραση, σύμφωνα με το πόσο χρόνο έχει παραμείνει ξύπνιος. Κατά την εγρήγορση, παράγονται κάποιες ουσίες στον εγκέφαλο, οι οποίες απομακρύνονται («καθαρίζονται») κατά τον ύπνο. Όταν λοιπόν αυτές οι ουσίες αυξηθούν σημαίνει ότι χρειάζεται να κοιμηθούμε.
Γνωρίζοντας λοιπόν αυτές τις διαδικασίες, μπορούμε αφ’ενός να αποφεύγουμε το έντονο φως το βράδυ (καθώς και ενασχόληση με κινητό, υπολογιστή, pads..), αφ’ετέρου να αποφεύγουμε τον απογευματινό ύπνο.
Βέλτιστο ύπνο λοιπόν, μπορούμε να πετύχουμε με την ισορροπία αυτών των δύο διαδικασιών, συγχρονίζοντας τις ώρες ύπνου/ξύπνιου με το εσωτερικό μας ρολόι και την ανάγκη μας για ύπνο.
Σημαντικό είναι να αναφερθούμε στις βασικές λειτουργίες που συμβαίνουν κατά τον ύπνο. Είναι αποδεδειγμένο ότι ο ποιοτικός ύπνος είναι απαραίτητος για τη φυσιολογική λειτουργία και εμπέδωση της μνήμης, ενισχύει την άμυνα του οργανισμού, ρυθμίζει την έκκριση διαφόρων ορμονών, καθώς και το καρδιαγγειακό μας σύστημα όπως και πολλές άλλες σημαντικές λειτουργίες του οργανισμού. Ανεπαρκής διάρκεια ή κακής ποιότητας ύπνος, έχει συσχετισθεί με ποικίλες επιπτώσεις στη φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού, όπως τις γνωσιακές και εκτελεστικές μας λειτουργίες, καθώς και την ψυχική μας κατάσταση.
Με απλά λόγια, ο ύπνος αναστρέφει τις βλαπτικές επιδράσεις της εγρήγορσης, είναι βασική λειτουργία και ανάγκη του οργανισμού και χρειάζεται να του δώσουμε περισσότερη σημασία με σκοπό τη βέλτιστη υγεία μας.
Τακτικός ύπνος λοιπόν, για ένα Υγιές Μέλλον
“Regular Sleep, Healthy Future”
Δρ. Μήνα Οικονομίδου
Πνευμονολόγος, Εξειδίκευση στις Διαταραχές Ύπνου
Κόδρου, 16, 3086 Λεμεσός Τηλ: 25354354